: : niebezpieczne / groźne substancje wokół nas


	niebezpieczne związki

eko-znaki : : są wszędzie dookoła - jutro będzie jeszcze gorzej

niżej na tej stronie: ● przetwarzanie ● RoHS - hazard ● teflony ● PVC / PCW ● ftalany ● kadm ● BPA FREE - bez bisfenolu ● ochrona warstwy ozonowej
	2018

	● przetwarzanie (processing - things lifecycles)

zamknięte (lub półotwarte) cykle istnienia



If it can't be Reused, Remade, or Recycled, why did we make it at all?


































Sustainability: good materials - resource stewardship - people friendly spaces - reuse and recycle



































Hate ToWaste: Localized Soap Recycling Initiative (NYC, US) Used soap is collected by hotel partners - Organization employees collect soap - Soap is sorted and cleared of debris - then shaved down and cleaned with a chemicals solution - then packaged and distributed alongside hygiene education 25 tonnes per year...

"If it can't be REDUCED, REUSED, REPAIRED, REBUILT, REFURBISHED, REFINISHED, RESOLD, RECYCLED or COMPOSTED, then it should be RESTRICTED, [RE]DESIGNED or REMOVED FROM PRODUCTION" - Pete Seeger

























styrofoam dilemma



















NO STYROFOAM - te opakowania wciąż nie są masowo przerabiane. Ale pojawiają sie już zakazy ich stosowania (np. kubeczki - New York, 2015)


GreenScreen® for Safer Chemicals [ greenscreenchemicals.org ] is a method for chemical hazard assessment designed to identify chemicals of high concern and safer alternatives.

	● RoHS - Restrictions on the Use of Hazardous Substances

obostrzenia w stosowaniu substancji niebezpiecznych



The RoHS Directive stands for the restriction of the use of certain hazardous substances in electrical and electronic equipment. This Directive bans the placing on the EU market of new electrical and electronic equipment containing more than agreed levels of lead, cadmium, mercury, hexavalent chromium, polybrominated biphenyl (PBB), and polybrominated diphenyl ether (PBDE) flame retardants.
RoHS Compliant. Zgodność z RoHS (Restrictions on the Use of Hazardous Substances - obostrzenie stosowania substancji niebezpiecznych) to unijna dyrektywa (2002/95/EC) z początku 2003 r., wprowadzona w życie latem 2006 r. (w Polsce od wiosny 2007 r.). Od 2011 r. zastąpiła ją jeszcze bardziej restrykcyjna dyrektywa - RoHS2 (2011/65/EU) - odtąd zostały np. wycofane z użycia termometry rtęciowe. Znaki zgodności są różne, najczęściej łączy je tekst "RoHS Compliant" lub wariantowo podobny; częstymi motywami są "ptaszek" (znak "odfajkowania", inaczej OK) lub listek










































































metale ciężkie: Mercury / Rtęć


Hg free lub Hg 0 - produkt nie zawiera rtęci (Mercury Free). Znak (w różnych formach) pojawia się na bateriach, termometrach, źródłach światła. Rtęć i większość jej związków jest silnie toksyczna i stanowi częste zanieczyszczenie środowiska. Jeśli rtęć dostanie się do wody, mikroby metylują ją i tworzy się związek metaloorganiczny - dimetylortęć. Ta substancja jest rozpuszczalna w tłuszczach, bardzo toksyczny i trwały - to główna postać rtęci, która przedostaje się do organizmów i kumuluje się w nich. I je zabija.





































RoHS Japan 2012, RoHS conform; RoHS COMPLIANT, Japan 2006: Pb-, Hg-, Cd-, Cr6+-, PBB-, PBDE-FREE, RoHS Japan

RoHS COMPLIANT [NO] Pb, Mercury and Lead Free - [rzeczy] wolne od ołowiu i rtęci WEEE - RoHS COMPLIANT: NO Cadmium (Cd), Lead (Pb), Mercury (Hg), Hexavalent Chromium (Cr 6+), Polybrominated biphenyl (PBB), Polybrominated diphenyl ether (PBDE)















Pb-free (lead-free), No Lead, No PB lub Pb 0 - czy jakoś podobnie - to znak, że produkt nie zawiera ołowiu. Znak (w różnych formach) widnieje coraz częściej na dystrybutorach paliwa, kablach, rurach, amunicji, farbach czy szkle, gdzie jeszcze do niedawna ołów był używany. Sole i tlenki tego pierwiastka są trucizną kumulującą się w organizmie. Toksyczne skutki działania ołowiu na ludzki organizm to ołowica. Wchłonięte związki ołowiu przenikają do krwiobiegu, gdzie metal wbudowuje się w czerwone krwinki. Ołów silnie wiąże się z wieloma biopolimerami (białka, enzymy, RNA, DNA), a wtedy ulegają zaburzeniu przemiany metaboliczne. Dziś wiadomo, że ołowiu należy unikać jak... ołowiu.















































RoHS COMPLIANT - PROTEGER LA PLANETE



NON TOXIC











































modele atomu (great nano fake)






















EC1 / EC1R / EC1PLUS / EC1RPLUS - very low emission / sehr emissionsarm / á très faible émission... GEV-EMICODE. Gemeinschaft Emissionskontrollierte Verlegewerkstoffe, Klebstoffe und Bauprodukte e. V. (GEV) - the Association for the Control of Emissions in Products for Flooring Installation, Adhesives and Building Materials - was founded in 1997. Through the EMICODE ® it offers consumers, planners, architects and professional craftsmen guidance for the selection of flooring installation products, adhesives and building materials. It provides independent and impartial assessments designed to assure the highest level of consumer and environmental protection
	Chodzi o Volatile Organic Compounds - VOC - to naturalne lub syntetyczne oparte na węglu substancje chemiczne, które przedostają się do atmosfery m.in. z farb, lakierów, klejów, zapraw murarskich, materiałów budowlanych etc. Reagując ze światłem słonecznym niszczą warstwę ozonową i zwiększają zanieczyszczenie powietrza (tzw. smog fotochemiczny), stanowiąc tym samym zagrożenie dla zdrowia ludzi, zwierząt i roślin ZERO VOC - content 0% contribute to atmospheric pollutions

MINIMAL VOC (<0,29%), LOW (0,3 - 7,1%), MEDIUM (8 - 24,1%), HIGH (25 - 50%) & VERY HIGH VOC (>50%)





























wyżej od lewej: COMPLIANT WITH EU VOC LEGISLATION, VOC COMPLIANT IN ALL 50 STATES (US) ZERO VOC content - EU limit value for this product (cat. A/a): 75g/l (2007) and 30g/l (2010). This product contains max 0g/l VOC

	● teflony: PFC, PTFE, PFOA...

teflon w kuchni to nie był dobry pomysł












Teflon (DuPont, fluoropolymer, 1956) - handlowa nazwa związków perfluorowanych (PFC - PerFluorinated Carbons). PTFE - PolyTetraFluoroEthylene (PoliTetraFluoroEtylen) + oraz różne dodatki - stosowano jako warstwę nieprzywierająca (w zastosowaniach domowych - np. garnki, patelnie). Materiał ten zachowuje względną stabilność w temperaturach do 260 st. C (ale już od 200 st. zaczyna ją tracić). W wyższych temperaturach rozkłada się i uwalnia wiele toksycznych związków chemicznych. PFOA - kwas PerFluoroOktanowy (PerFluoroOctanoic Acid) - jest używany w produkcji tradycyjnych powłok naczyń bazujących na PTFE. Klasyfikowany jest jako "powszechny organiczny czynnik zanieczyszczający środowisko" i "potencjalnie rakotwórczy dla ludzi" (...). Ma tendencję do kumulowania się w organizmach.






PTFE FREE / NO PTFE - PFOA FREE / NO PFOA, Fabriqué SANS PFOA / Made without PFOA (FR)



GO GREEN! Certified Green Cookware and Appliances; Ceramic coating, totally PFOA- and PTFE-free; PFOA/PTFE free - Bio Ceramix PFOA free (SK), Bio Ceramix: Ceramic Reinforced Technology - High Quality Non Stick Coating (SK)











Products with this [two extremely small above] symbols are free of environmental toxins PerFluoroOctanoic Acid (PFOA) and PerFluorOktanSulfonat (PFOS), which occur sometimes even in fluorine-impregnation. This therefore provides a particularly high level of protection for consumers, their health and the environment. Nieprzyjemna nonszalancja graficzna i komunikacyjna.

	● PCW / PVC

w PRL 'to' było wszędzie i robiło za nowoczesność. Teraz mniej go widać, ale nie znikło


































niespodzianka: w Brazylii PVC jest przetwarzalne (100% reciclável)

	● ftalany

bardzo niedobre kwasy






















Phthalat FREI ([produkt, materiał] wolny od ftalanów). Ftalany (PHT) to różne sole lub estry kwasu ftalowego, zwłaszcza kwasy stosowane jako zmiękczacze i rozpuszczalniki. Są szkodliwe i należy ich bezwzględnie unikać. NO PHTHALATES, FREE OF PHTHALATES PVC and BPA, OK phthalate complinat, PHTHALATE COMPLIANT, 2 x PHTHALATE FREE, Classic Phthalate Compliant i NON-PHTHALATE





produkty niezawierające ftalanów są oznakowane (PHTHALATE FREE itp.)







Niżej cytat z pisma 21. WIEK, które co prawda nie jest jakoś szczególnie poważne i wiarygodne, lecz znajduje miejsce dla takich tematów, którym inne - popularnonaukowe czy life-style'owe tytuły - uwagę poświęcają rzadko (albo wcale).
Niebezpieczne ftalany są wśród nas
"Polietylen jest najmniej szkodliwy ze wszystkich używanych do produkcji plastików materiałów. Toksyczny polichlorek winylu (PVC, czyli PCW) jest stale używany do produkcji gier, narzędzi biurowych, pomocy medycznych i opakowań żywności. Nieustannie uciekają z niego szkodliwe substancje, które powodują problemy z rozmnażaniem, są rakotwórcze i uszkadzają system immunologiczny. Dla zwiększenia jego elastyczności dodaje się tzw. plastyfikatorów - są nimi m.in. ftalany. [...] można je znaleźć praktycznie wszędzie - w kosmetykach, podłogach winylowych, zabawkach czy foliach do pakowania żywności. W PVC (PCW) ftalany nie są zamknięte trwałymi wiązaniami chemicznymi, dlatego mogą się z niego uwalniać. [...] Gdy uświadomimy sobie, że z plastiku uwalniają się niebezpieczne substancje, zrozumiemy, dlaczego jest to przerażające".
Krzysztof Pochwicki, 21. WIEK, nr 5, maj 2013 r., s. 71

	● CD - kadm

trend na brak kadmu dopiero się zaczyna



Kadm jest pierwiastkiem toksycznym kumulującym się w organizmach (nie jest wydalany). Pierwiastek ten występuje w dużych ilościach w rejonach skażenia przemysłowego i w dymie papierosowym. Jest rozproszony w wodzie wodociągowej, w glebie i żywności na niej uprawianej

	● BPA FREE - bez bisfenolu-A

stosunkowo nowe odkrycie


































NON-TOXIC PLASTIC - NO BISPHENOL-A - NO PHTHALATES \| BPA FREE, BPA frei Bisphenol-A frei i PHENOLFREI (DE)




































	Produkty BPA FREE (czyli wolne od Bisfenolu A), przy których tworzeniu wykorzystano np. bezpieczny PoliPropylen (PP - PoliPropylene), oznaczone bywają czasem tylko symbolem "05 PP" i trójkątem, informującym o możliwości recyklingu tego produktu. To trochę za mało, bo taki znak nie jest jednoznaczny - niuanse są dla specjalistów, zaś zwykły konsument potrzebuje prostego komunikatu typu "BPA FREE".
Bisfenol A (BisPhenol A - BPA) to składnik chemiczny obecny w różnych artykułach wykonanych z poliwęglanu (PC - PolyCarbonate). Produkty wykonane z tego tworzywa są twarde i przezroczyste. Poliwęglan często występuje jako materiał tworzący butelki na wodę, pojemniki na żywność, zabawki czy butelki dla niemowląt. BPA początkowo (w końcu XIX w.) leczył, następnie był "genialnym" odkryciem przemysłu jako doskonałej jakości plastik lub "uszlachetniający" dodatek). Obecnie bisfenol A jest problemem globalnym. Od pewnego czasu ftalany uważane są za szkodliwe dla zdrowia, a nawet zalicza się je do związków toksycznych). Z tego względu eksperci zalecają stosowanie wyrobów, które nie zawierają BPA. Inne ftalany, które należałoby omijać, to DINP (ftalan di-izononylu), DNOP (ftalan di-n-oktylowy), DIDP (ftalan di-izodecylu), BBP (ftalan butylobenzylu), DBP (ftalan dibutylu), DEHP (di(2-ethylhexyl) ftalan) i DIBP (ftalan diizobutylu). Niestety takich oznakowań raczej łatwo nie znajdziemy. Tym bardziej zatem należy szukać na produktach przynajmniej oznakowania jak wyżej - BPA Free (lub podobnie).

	● ochrona warstwy ozonowej

freony są nieprzyjazne dla życia



BEZPIECZNY DLA OZONU - POZBAWIONY FCKW Treibmittel ohne FCKW - umweltfreundlich ohne no FCKW mentes / sans FCIC - OZON-unschaedlich ohne FCKW Taki znak informuje konsumenta, że produkt nie zawiera freonów, które niszczą warstwę ozonową ziemskiej atmosfery, a tym samym przyczyniają się do globalnego ocieplenia klimatu. Dziury ozonowe powodują też, że do powierzchni planety dociera więcej szkodliwego dla życia promieniowania UV. Na produktach tego typu (często są nimi kosmetyki, ale też - chłodziarki) widnieją napisy: Ozon Friendly, Ozon Freundlich, Przyjazny dla ozonu, Bezpieczny dla ozonu, CFC free (bez chlorofluorowęglowodorów; CFC = Chloro-Fluoro-Carbon) czy Ohne FCKW (FluorChlorKohlenWasserstoffe). Znak nie podlega żadnej organizacji. Firma nadająca go swoim produktom może być skontrolowana przez organizacje konsumenckie













Od lewej: CFC FREE - safe ozone; NO CFCs - CONTAINS NO CFCs OR OTHER OZONE DEPLETING SUBSTANCES, CFC FREE, NO CFCs - CONTAINS NO CFCs WHICH DEPLETE THE OZONE LAYER, OZONE FRIENDLY C.F.C. FREE PEOPLE FRIENDLY - przykładowe znaki informujące o niewystępowaniu w produkcie freonów, szkodliwych dla warstwy ozonowej atmosfery ziemskiej. To już reguła że takie deklaracje składają wytwórcy urządzeń chłodniczych. Ozonowa otulina jest zbawienna dla życia na Ziemi, zaś freony (CFC) rozbijają cząsteczki ozonu.









No CFC's; Eco-Friendly CFC Free; kolejny znak stosowała firma, produkująca klimatyzatory, w których nie wykorzystywano środków niszczących ozon, nie używano ołowiu oraz obniżono pobór energii elektrycznej przez ich urządzenia. No Acids - No Lye - HFC 134A - Non Ozone Depleting; No CFC's

Ecology Project - CFC 100% Free ISAJ, OZONE FRIENDLY, CFC FREE - 100% CFC FREE HCFC FREE, SANS CFC ZONDER CFK, CFC FREE OZONE FRIENDLY

NON HALON & NON CFC





CFC FREE - IT'S OKAY TO SPRAY





DER BLAUE ENGEL - JURY UMWELTZEICHEN schützt das KLIMA (DE)




Niespodzianka: herbata ("PURE CEYLON TEA") może być OZONE FRIENDLY. That means this tea is growing without any Methyl Bromide on tea plantations. Instead, ozone-friendly substitutes are now used as fumigants to protect tea bushes from pest attacks, particularly the nematodes (roundworms). [źródło]